Mundial και διαφημίσεις χορηγών

Με πολλές ελπίδες ξεκίνησε η Εθνική μας ομάδα ποδοσφαίρου για το Παγκόσμιο Κύπελλο FIFA 2010 στη Νότια Αφρική. Μαζί της είχε αρκετούς χορηγούς να την υποστηρίζουν. Στο πλαίσιο γνωστοποίησης της συνεργασίας τους με την Ελληνική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία, επικοινώνησαν με διαφημιστικές καταχωρίσεις και σποτ και πολλές προωθητικές ενέργειες. Ας δουμέ δυο από αυτές.

H Vodafone λάνσαρε νέα καμπάνια με μήνυμα "Με κάθε τρόπο θα είμαστε κοντά σου". Στο διαφημιστικό σποτ ένας φιλότιμος οδηγός ταξί αποφασίζει να μεταφέρει τρεις έλληνες στην Νότια Αφρική επειδή είχαν χάσει την πτήση τους για εκεί. Διασχίζουν οδικώς Ευρώπη και Αφρική, αναδεικνύοντας στο τέλος την πίστη όλων των ελλήνων στην προσπάθεια της Εθνικής Ελλάδος. Η καμπάνια είναι επιμέλεια της Spot JWL.

H Vodafone επίσης διένειμε από τα καταστήματά της λογοτυπημένη εμφάνιση στα χρώματα της εθνικής ομάδας.

H Amstel σε συνεργασία με την ΕΠΟ δημιούργησε πρόγραμμα επικοινωνίας με τίτλο "Θα σκεφτόσουν την Εθνική χωρίς τις ευχές όλων μας;". Ένας φιλόδοξος προπονητής επαρχιακής ομάδας αποφασίζει να γράψει τις ευχές του στην φανέλα της Εθνικής. Η γιγαντιαία φανέλα περιόδευσε σε 6 μεγάλες πόλεις και συγκέντρωσε τις ευχές των ελλήνων ενώ στη συνέχεια ταξίδεψε στην προετοιμασία της εθνικής ομάδας όπου και παραδόθηκε στους παίκτες. Η εφαρμογή υποστηρίχτηκε και ηλεκτρονικά μέσω ιστοσελίδας που παρέδιδε μαθήματα ο γνωστός πια... προπονητής της Ανω Βασιλίτσας!

Lipton Ice Tea και Beach Volley στο Σύνταγμα

Μέχρι σήμερα είχαμε συνηθίσει την φράση «και θάλασσα θα σας φέρουμε» να την ακούμε από το στόμα υποψηφίων δημάρχων. Πρόσφατα όμως αποδείχτηκε ότι αν δεν μπορεί να έρθει η θάλασσα έρχεται, τουλάχιστον, η αίσθηση της παραλίας στην καρδία της Αθήνας!.

Μέσα σε μια φτωχή από επικοινωνιακές εκδηλώσεις συγκυρία η PepsiCo HBH θέλησε να πρωτοτυπήσει. Στηρίζοντας για 5^η χρονιά την Ελληνική Ομοσπονδία Πετοσφαίρισης, έστησε ένα γήπεδο beach volley στην Πλατεία Συντάγματος δίνοντας από εκεί την έναρξη του Πανελλήνιου Σιρκουί Beach Volley - Masters 2010.

Η σκέψη έξυπνη αλλά αρκετά δαπανηρή. Καθότι πέραν των αρκετών κυβικών με άμμο που στρώθηκαν, κατασκευάστηκαν και κερκίδες για 800 περίπου θεατές. Ενώ οι διερχόμενοι από την Πλατεία μπορούσαν να παρακολουθούν τους αγώνες από μεγάλες γιγαντοοθόνες.

Μαθητικές και ερασιτεχνικές ομάδες είχαν την ευκαιρία να δοκιμάσουν τις δεξιότητές τους στο βόλεϊ. Παράλληλα μάθαιναν τα «μυστικά» του αθλήματος από γνωστούς αθλητές που βρίσκονταν στο χώρο.

Το Lipton Ice Tea, που ήταν και ο μεγάλος χορηγός του τουρνουά, συμμετείχε στην εκδήλωση με εκτεταμένες προωθητικές ενέργειες (διαγωνισμοί, δωρεάν διάθεση). Αυτό που πέτυχε ήταν να ταυτίσει το όνομά του με το τουρνουά βόλεϊ. Κάτι τέτοιο δεν ήταν δύσκολο, αν σκεφτεί κανείς ότι το brand είχε κατακλίσει την πλατεία μέσα από μεγάλα banner, promoter, και περίπτερα του χορηγού.

Σίγουρα η θέση του Lipton Ice Tea ως του αναψυκτικού του καλοκαιριού, ενισχύθηκε ιδιαίτερα στις νέες ηλικίες που βρέθηκαν στις εκδηλώσεις στο Σύνταγμα. Μέρος των αγώνων καλύφθηκε τηλεοπτικά από την κρατική τηλεόραση. Κάτι που ασφαλώς σημαίνει αύξηση προβολής του brand σε σχέση με τον ανταγωνισμό.

Το ATHENS GOLDEN CUP 2010 πραγματοποιήθηκε 2 με 6 Ιουνίου 2010 στο Σύνταγμα. Στην διοργάνωση συμμετείχε ο Οργανισμός Νεολαίας και Άθλησης του Δήμου Αθηναίων, με στόχο ο αθλητισμός και η ψυχαγωγία να εμπλακεί με τον τουρισμό και τον πολιτισμό της Πόλης. Πιστεύοντας ότι μια τέτοια διοργάνωσει δίνει στου επισκέπτες και στους κατοίκους της Αθήνας μια θετική χροιά στην πληγωμένη εικόνα της πρωτεύουσας.

Η ιδέα σίγουρα ήταν πρωτότυπη και συνάμα αρκετά δαπανηρή. Αυτό που κατάφερε ο χορηγός ήταν να ανοίξει τον δρόμο σε μια διαφορετική επικοινωνία εν μέσω οικονομικής κρίσης.

Απλα Μαθήματα Πολιτικής Επικοινωνίας (1)

Για αρκετά μεγάλο διάστημα οι περισσότεροι στο άκουσμα της έννοιας «πολιτική επικοινωνία» πίστευαν πως περιλαμβάνει μόνο την οργάνωση της προεκλογικής εκστρατείας κομμάτων ή προσώπων. Σήμερα βέβαια η πολιτική επικοινωνία δεν μπορεί να βρει έναν καθαρό ορισμό. Το σίγουρο είναι πως παίζει έναν σημαντικό ρόλο στην λειτουργία του πολιτικού συστήματος.

Το τελευταίο χρονικό διάστημα η ελληνική κοινωνία βιώνει την οικονομική κρίση ως το μείζον κοινωνικό πρόβλημα της σύγχρονης Ελλάδας. Για την πολιτική επικοινωνία βέβαια το κοινωνικό πρόβλημα δεν σημαίνει απαραίτητα μια δύσκολη κατάσταση. Αλλά μια δραστηριότητα ομάδων που προβάλλουν ισχυρισμούς και υποθέσεις γύρω από ένα θέμα. Με το σκεπτικό αυτό η κατάσταση της οικονομίας μπορεί να βρει λύση «επικοινωνιακά». Αυτό συμβαίνει συνήθως μέσα από την δραματοποίηση περιστατικών που δημιουργούν «νέα» προβλήματα για την κοινή γνώμη. Με συνηθέστερη έτσι την αποσιώπηση γεγονότων από το κοινό και μετάθεση του ενδιαφέροντός  του σε νέα κοινωνικά θέματα. Συχνά με αυτόν τον τρόπο προβάλλονται προβλήματα που ήδη έχουν βρει λύση, ώστε η αρχική εντύπωση του ανεφάρμοστου, να μεταβάλλεται τελικώς με την φαινομενική πολιτική επιτυχίας.

Γενικότερα η πολιτική επικοινωνία στοχεύει στο να καθορίζει (ή να ρυθμίζει όσο μπορεί) την θεματολογία των Μέσων. Κάτι τέτοιο είναι λογικό από την στιγμή που ο πολιτικός διάλογος έχει αντικατασταθεί με το «πολιτικό θέαμα». Οι εικόνες που κατακλύζουν τον τηλεθεατή (άρα και τα θέματα της τηλεόρασης) πρέπει να εναλλάσσονται γρήγορα σαν να πρόκειται για σκηνές από ταινία. Με αυτόν τον τρόπο ο τηλεθεατής θεωρεί πως κατέχει πολλές εμπειρίες στα θέματα της επικαιρότητας., άρα και της πολιτικής καθημερινότητας. Στην πραγματικότητα όμως έχει μια «μεσοποιημένη» αντίληψη μέσα από εντυπώσεις, πληροφορίες και γνώμες  που φιλοξενούν τα ΜΜΕ. Στην ουσία δημιουργεί στον εαυτό του ένα «ψευτοβίωμα», ότι κατέχει πολιτική πληροφόρηση, για να "εξουδετερώσει" τη μη συμμετοχή στα κοινά.
Ας τα δούμε όλα τα παραπάνω με μερικές τρανταχτές περιπτώσεις επικοινωνιακής πολιτικής της κυβέρνησης το τελευταίο διάστημα.

Στις 5 Μαΐου πραγματοποιείται μια μεγάλη συγκέντρωση εργαζομένων στο κέντρο της Αθήνας εναντίον των προωθούμενων τότε μέτρων λιτότητας. Το θλιβερό περιστατικό στην τράπεζα της οδού Σταδίου επισκιάζει θέλοντας και μη την ημέρα. Το γεγονός φορτίζεται συναισθηματικά από κόμματα και Μέσα. Σε λίγες μόνο ώρες έχει δημιουργηθεί ένα νέο πρόβλημα. Η κουβέντα, οι δημοσιεύσεις και οι αναλύσεις των πολιτικών συντακτών εστιάζονται στο «ποιος» και «γιατί» σκότωσε άδικα τους τρεις εργαζόμενους. Η μαχητικότητα της πορείας μεταφέρεται μόνο στο πεδίο των επεισοδίων, και τα πλάνα των δελτίων ειδήσεων κατακλύζονται από συναισθηματικά φορτισμένες εικόνες απεγκλωβισμού και δηλώσεων συναδέλφων των θυμάτων. Με αυτόν το τρόπο επανέρχεται ως κοινωνικό πρόβλημα η βία και όχι η δυσαρέσκεια από τους οικονομικούς χειρισμούς.

Μολαταύτα, η οικονομική δυσπραγία δεν είναι εύκολο να αποσιωπηθεί τελείως. Πολύ περισσότερο η κοινή απαίτηση του «φέρτε πίσω τα κλεμμένα». Η κυβέρνηση προσπαθεί να φανεί ότι έχει θέληση να αλλάξει την εικόνα της φοροδιαφυγής και της κατασπατάλησης του δημοσίου χρήματος που υπάρχει εδώ και πολλές δεκαετίες στην ελληνική κοινωνία. Επικοινωνιακά τα κατάφερε με μικρές ατέλειες βέβαια. Έτσι, μετά από πολλά χρόνια ανακοινώνονται κατάλογοι φοροφυγάδων γιατρών που εντοπίστηκαν μετά από έρευνα της Υπηρεσίας Ειδικών Ελέγχων. Το επικοινωνιακό φάουλ ήταν ότι τα ονόματα των μεγαλογιατρών (οι λεγόμενοι του Κολωνακίου) είχαν δοθεί με τα αρχικά γράμματα. Ενώ οι υπόλοιποι με έδρα λαϊκές συνοικίες με ολόκληρο το όνομα! 

Το ίδιο διάστημα ο Πρωθυπουργός και η Υπουργός Περιβάλλοντος διακηρύττουν την πεποίθηση της κυβέρνησης να ανοίξει τις καταπατημένες παραλίες της Αττικής σε ένα ευρύτερο πρόγραμμα αναβάθμιση της παραλιακής ζώνης από το Φάληρο μέχρι τη Γλυφάδα. Το έργο «εγκαινιάζεται» με την κατεδάφιση του αυθαίρετο νυχτερινού κέντρου «Φαντασία» στον Άλιμο παρουσία του Πρωθυπουργού που "επιθεωρεί" τα μελλοντικά έργα στην παραλιακή. Φυσικά το κτίριο είχε εγκαταλειφθεί και έστεκε έρημο εδώ και μια δεκαετία. Την ίδια ώρα που αυθαίρετα νυχτερινά μεγαθήρια δίπλα του δεν αγγίχτηκαν, και οι εξαγγελίες του οικονομικού επιτελείου έκαναν λόγο για νομιμοποίηση αυθαιρέτων και ημιυπαίθριων χώρων.

Πάνω από όλα βέβαια η σημερινή πολιτική είναι εικόνα. Κατά αυτόν τον τρόπο η επίσκεψη του Τούρκου πρωθυπουργού επικεντρώθηκε στις αμοιβαίες φιλοφρονήσεις των δυο ηγετών. Οι περισσότεροι διάλογοι ήταν περισσότερο εθιμοτυπικοί με καθαρά επικοινωνιακή την κοινή φωτογραφία με τον Μίκη Θεοδωράκη. Στο τηλεθεατή που παρακολούθησε δελτία ειδήσεων εκείνες τις μέρες έμεινε η αντίληψη υπογραφής 21 συμφωνιών. Με αυτόν τον τρόπο θεώρησε ότι λογικά η επίσκεψη είναι επιτυχής, ασχέτως αν δεν έμαθε ποτέ τι υπογράφηκε και τι συμφωνήθηκε! Στον κατακλυσμό βέβαια της εικόνας δεν έλειπε και η life style εκδοχή της πολιτικής με πλάνα των δυο συζύγων των πολιτικών να πηγαίνουν για αγορές σε μεγάλα πολυκαταστήματα και σε μουσεία. Η προσέγγιση αυτή είναι ένας καλός τρόπος να κυριεύσει το θέμα σε όλες τις τηλεοπτικές ζώνες και κατ' επέκταση σε όλα τα κοινά.

Ο τηλεθεατής θέλει να μάθει. Μόνο που η πολιτική γνώση και ο πολιτικός σχολιασμός δεν περνάει από τις infotainment εκπομπές. Ο ίδιος έχει την ψευδαίσθηση ότι έτσι συμμετέχει, επειδή θεωρεί αυτά που σχολιάζονται σε μια ελαφριά σε περιεχόμενο εκπομπή αρεστά. Σε κάποιες περιπτώσεις επειδή του αρέσει η  σατυρική χροιά  της παρουσίασης της επικαιρότητας νομίζει ότι  παρακολουθώντας ευτές τις εκπομπές κάνει «αντίσταση» στα επιβαλλόμενα οικονομικά μέτρα. Στην πραγματικότητα όμως έχει απαξιώσει την πολιτική, είναι αδρανής και αδιάφορος για τα κοινωνικά προβλήματα και έχει κλειστεί στον ιδιωτικό του χώρο.

Για το θεωρητικό υπόβαθρο της πολιτικής επικοινωνίας αρκετες λεπτομέρειες στο βιβλίο του Ν. Δεμερτζή "Πολιτική Επικοινωνία" εκδόσεις Παπαζήση